نحوه اندازه گیری BMI
اگر می خواهید میزان شاخص یا عدد توده بدنی خود را به صورت دستی یا در چکاپ های دوره ای مانند آزمایش خون، مشاوره رژیم و تغذیه، آزمایشات طب کار و… اندازه گیری کنید فرمولی وجود دارد که می توانید برحسب آن این کار را انجام دهید. این مقیاس تقریبا دقیق می باشد و تنها به دو متغیر وزن و قد شما بستگی دارد. البته برای دقت بیشتر می‌توانیم سن و جنسیت را نیز در محاسبات لحاظ کنیم ولی با توجه به اینکه همین فرمول نیز دقت بالایی دارد، می توانیم از دو متغیر سن و جنسیت چشم پوشی کنیم.
تفسیر و مفهوم عدد شاخص حجم بدن
اگر BMI:
زیر ۱۸.۵ باشد، شخص دچار کاهش وزن است.
بین ۱۸.۵ و ۲۴.۹ باشد، شخص در بازه‌ی وزن سالم به سر می‌برد.
بین ۲۵ و ۲۹.۹ باشد، شخص اضافه وزن دارد.
بین ۳۰ و ۳۹.۹ باشد، شخص از چاقی مفرط رنج می‌برد.
- چناچه BMI زیر ۱۸.۵ باشد
فرد باید با مراجعه به پزشک در مورد پایین بودن وزن خود صحبت کند و در صورتی که مشکل خاصی وجود ندارد به کمک یک متخصص تغذیه وزن خود را تا حد بازه ایده آل افزایش دهد.
- چنانچه BMI فرد در محدوده ایده آل یعنی عددی بین ۱۸.۵ و ۲۴.۹ باشد
نه تنها جای نگرانی نیست بلکه نقطه ایده آل همین جاست. این فرد می تواند با حفظ رژیم غذایی و سبک زندگی سالم و ورزش٬ وزن خود را در این محدوده حفظ کند و سلامتی نسبی خود را داشته باشد.
- چنانچه BMI بین ۲۵ و ۲۹.۹ باشد
باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و در مورد اضافه وزن خود، درمانی را به شکل دارویی، رژیم و … آغاز کند.
در این محدوده، فرد می تواند با رعایت مواردی که پزشک توصیه می کند، وزن خود را خیلی راحت تر از دو مرحله بعدی کاهش دهد بدون اینکه نیاز به جراحی لاغری داشته باشد.
- چنانچه BMI فرد بین ۳۰ و ۳۴.۹ باشد
این فرد، چاق محسوب می شود و باید به پزشک مراجعه کرده و درمان خود را به شیوه ای که پزشک تجویز می کند شروع کند.
از این محدوده BMI به بعد، نگرانی ها از بابت به خطر افتادن سلامتی شروع می شود و جای بررسی دارد.
- چنانچه BMI فرد بالای ۳۵ باشد
این فرد دچار چاقی مفرط است و در مرحله خطرناک قرار دارد. این فرد احتمالا کسی است که با کمک رژیم، دارو و ورزش پیش از این نتوانسته است وزن خود را کاهش دهد. معمولا درمان این بیماران به شکل جراحی های لاغری است.
نمودار و جدول محاسبه BMI
علت اینکه در BMI ی بالا، فرد در مرحله خطرناک است این است که در این محدوده، بیمار علاوه بر مشکلات عدیده ( روحی، محدودیت جسمی و …) که چاقی برایش ایجاد کرده است، به شدت نیز در معرض ابتلا به بیماری های چون موارد زیر قرار می گیرد:
- کلسترول خون بالا یا سایر اختلالات چربی
- دیابت نوع 2
- بیماری قلبی
- سکته
- فشار خون بالا
- سرطان های خاص
- بیماری کیسه صفرا
- آپنه خواب و خروپف
- مرگ زودرس
- آرتروز و بیماری مفاصل
گفتن این نکته در این قسمت ضروری است که بی ام آی یک معیار برای محاسبه میزان سلامتی و خطر بیماری است اما کافی نیست، فاکتورهای دیگری مانند فشار خون، سطح کلسترول، سطح قند خون، سابقه خانوادگی بیماری قلبی، سن، جنس، اندازه دور کمر، سطح فعالیت بدنی، وضعیت یائسگی، وضعیت سیگار کشیدن و غیره نیز در ارزیابی خطر سلامت مورد توجه هستند.
پاسخ به مهم ترین سوالات درباره شاخص توده بدنی BMI
- آیا BMI فقط توسط پزشکان تعیین می شود و فقط برای آن ها کاربرد دارد؟
خیر، برای به دست آوردن این شاخص شما از یک فرمول استفاده می کنید که بسیار ساده است و در حالت ساده تر توسط ماشین حساب به دست می آید. هم پزشکان، هم متخصصان تغذیه و هم تمام مردم عادی می توانند شاخص توده بدنی خود را محاسبه کنند و از آن استفاده کنند.
- آیا محاسبه BMI می تواند مشخص کند که باید چقدر وزن کم کنیم؟
بله. از آنجا که با کمک این شاخص می توان متوجه شد که در مجموع چقدر اضافه وزن دارید، می توان همان میزان اضافه وزن را کم کرد تا به محدوده وزنی سالم برسید.
- آیا BMI میزان دقیق چربی های بدن و مخصوصا شکم ما را مشخص می کند؟
خیر، BMI نمی تواند مشخص کند که شما چقدر چربی دارید و این چربی ها در کجا و به چه صورت قرار داشته یا پخش شده است. این شاخص تنها مشخص می کند که آیا شما در محدوده وزنی سالم هستید یا خیر. اگر نیستید چقدر باید وزن خود را کم یا زیاد کنید که به این محدوده برسید.
- آیا عضلات و ماهیچه تاثیری در محاسبه شاخص توده بدنی دارند؟
بله عضلات روی نتیجه محاسبه شاخص توده بدنی تاثیر می گذارد. به این شکل که هرچه شما عضله بیشتری داشته باشید این شاخص برای شما افزایش پیدا می کند. این در حالی است که وقتی شما عضله دارید چربی هایتان بسیار کمتر است و شما چاق نیستید. و این یکی از نکات منفی در خصوص این شاخص است که تمایزی بین چربی و ماهیچه قائل نیست.
دیدگاه خود را بنویسید